ચહેરા પર ખીલ થવાના મુખ્ય કારણો ને વિગતવાર સમજો
ચહેરા પર ખીલ થવાના મુખ્ય કારણો ને વિગતવાર સમજો
જો ચહેરા પર પિમ્પલ્સ એટલે કે ખીલ હોય તો તેને દૂર કરવા માટે ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. પિમ્પલ્સની વચ્ચે ન તો ચળકાટ દેખાય છે કે ન તો સુંદરતા. આ બધી વસ્તુઓ ચહેરાને શુષ્ક અને નિર્જીવ બનાવે છે. મારા પર વિશ્વાસ કરો, પિમ્પલ્સ માટે એક જ ઉપાય છે, અને તે છે ઘરેલું ઉપચાર. તેની સારવાર માટે તમે ડૉક્ટર પાસે જશો તો હજારો રૂપિયાનો ખર્ચ થશે. આ હોવા છતાં, તે પિમ્પલ્સ મટાડશે તેની કોઈ ખાતરી નથી. ઘરે જ રહેવું અને ઘરગથ્થુ ચીજવસ્તુઓ વડે ખીલ નો ઉપાય કરવો વધુ સારું રહેશે.
પિમ્પલ્સ એટલે કે ખીલ શું છે?
જો સરળ ભાષામાં સમજાવવામાં આવે તો એમ કહી શકાય કે ત્વચામાં ઈન્ફેક્શનને કારણે ઓઈલ ગ્રંથીઓ ભરાઈ જાય છે, જેના કારણે ચહેરા પર પિમ્પલ્સ દેખાય છે. તમારા મનમાં સવાલ ઉઠતો જ હશે કે આ ચેપ કેવી રીતે થાય છે? વાસ્તવમાં, ત્વચામાંથી વધારાનું તેલ (સીબમ), મૃત ત્વચા સાથે, છિદ્રોને બંધ કરે છે, બેક્ટેરિયાનો વિકાસ કરે છે, જે ખીલનું કારણ બને છે.
પિમ્પલ્સના કેટલા પ્રકાર છે
પિમ્પલ્સ કદમાં નાના અને મોટા બંને હોઈ શકે છે. તેમાં પાણીયુક્ત અને પરુ બંને હોય છે. તીવ્ર દુખાવાની સાથે ક્યારેક લોહી પણ નીકળે છે. ત્વચા પરના બ્લેકહેડ્સ અને વ્હાઇટહેડ્સને ખીલ પણ કહેવાય છે. જો કે તેમાં કોઈ દર્દ નથી, પરંતુ જે નખ લાંબા હોય છે, તેને બહાર કાઢતી વખતે પણ ઘણી વાર દુઃખ થાય છે. આ પ્રકારના ખીલ માત્ર ચહેરા પર જ નહીં, પણ પીઠ અને બગલ પર પણ થાય છે. જો કે, તમે પિમ્પલ્સનો ઉપાય ત્યારે જ કરી શકશો જ્યારે તમે તેના તમામ પ્રકારોથી વાકેફ હશો-
ખીલ
સામાન્ય રીતે પિમ્પલ્સનો સંબંધ ઉંમર સાથે ઓછો અને આહાર સાથે વધુ હોય છે. નાના બાળકોથી લઈને યુવાનો અને વૃદ્ધોને પિમ્પલ્સ થાય છે, પરંતુ હા ચહેરા પરના પિમ્પલ્સ મોટાભાગે કિશોરાવસ્થામાં જ બહાર આવે છે. 15 થી 30 વર્ષની ઉંમર સુધી પિમ્પલ્સ બહાર આવતા રહે છે, પરંતુ પછીથી તે ધીરે ધીરે ઠીક થવા લાગે છે. તે પહેલા લાલ અને ગુલાબી રંગની હોય છે અને પાક્યા પછી તેમાંથી પીળા પરુ નીકળે છે. પરુ ભર્યા પછી, તેમાં ઘણો દુખાવો થાય છે. જો પિમ્પલ ઊંડો અને થોડો મોટો હોય તો તે ફૂટ્યા પછી તે જગ્યાએ ખાડાઓ બની જાય છે.
બ્લેકહેડ્સ
બ્લેકહેડ્સ થ્રેડના ફિલામેન્ટ જેવું લાગે છે, પરંતુ સ્પર્શ માટે થોડું કઠણ છે. મોટેભાગે તે નાક અને ઉપરના લિપ્સ પર વધુ હોય છે. કેટલાક લોકોના ચહેરા પર બ્લેકહેડ્સ થઈ જાય છે. તે કોઈપણ ઉંમરે થઈ શકે છે. તેમનું મુખ્ય કારણ છિદ્રોમાં ધૂળ અને માટીનું ભરણ છે. જો કે તેને સ્ક્રબ દ્વારા સરળતાથી દૂર કરી શકાય છે, પરંતુ જો તે મોટા હોય તો તેને બ્લેકહેડ રીમુવર ટૂલથી દૂર કરવું જોઈએ.
વ્હાઇટહેડ્સ
બ્લેકહેડ્સની જેમ, તે સફેદ રંગનો છે. તે નાક, કપાળ અને હોઠની આસપાસના વિસ્તાર પર વધુ છે. તે બ્લેકહેડ્સ કરતાં નાનું અને નરમ હોય છે.
પેપ્યુલ્સ
પેપ્યુલ્સને આપણી ત્વચાની સમસ્યાઓ સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી, પરંતુ તે જંતુના કરડવાથી થાય છે. કેટલીકવાર પેપ્યુલ્સ ખોરાકની એલર્જીને કારણે થાય છે. તે હળવા ગુલાબી રંગનો છે.
નોડ્યુલ્સ
નોડ્યુલ્સ અન્ય પિમ્પલ્સ કરતા મોટા અને સપાટ આકારના હોય છે. તે બાહ્ય કરતાં અંદરની તરફ આગળ વધે છે. ફક્ત તેમને સ્પર્શ કરવાથી તે ખૂબ જ પીડાય છે. આ પિમ્પલ્સ ઘણીવાર સ્ટેરોઇડ લેવાથી થાય છે.
સિસ્ટિક પિમ્પલ્સ
તે એક જગ્યાએ ઘણા હોઈ શકે છે અથવા તે મોટા કદમાં હોઈ શકે છે. દુખાવાની સાથે સોજો પણ આવે છે.
ખીલ થવાના મુખ્ય ચાર કારણો છે-
અતિશય સીબુમ ઉત્પાદન
ફોલિકલ્સમાં મૃત ત્વચા અને સીબમનું સંચય,
બેક્ટેરિયા
ઈજાને કારણે સોજો.
આ સિવાય હોર્મોન્સમાં ફેરફાર, સ્ટીરોઈડ અને ખરાબ આહારના કારણે પણ પિમ્પલ્સ થાય છે. અહીં તમને વિગતવાર કહેવામાં આવ્યું છે-
૧. હોર્મોનલ ફેરફારો
કિશોરાવસ્થામાં, સેબેસીયસ ગ્રંથીઓ વિસ્તરે છે, જેના કારણે તે વધુ તેલ ઉત્પન્ન કરવાનું શરૂ કરે છે. સેબેસીયસ ગ્રંથીઓ સેક્સ હોર્મોન્સને કારણે અતિસક્રિય બની જાય છે. સ્ટ્રેસના કારણે પણ હોર્મોન્સમાં ફેરફાર થાય છે, જેના કારણે પિમ્પલ્સ થાય છે.
૨. સ્ટેરોઇડ્સ
પિમ્પલ્સ પ્રજનન ક્ષમતામાં વધારો કરતી દવાઓના કારણે પણ થાય છે. બોડી બિલ્ડીંગના હેતુથી લેવામાં આવતા સ્ટેરોઈડથી પણ ખીલ થાય છે. ખાવાની ખરાબ આદતોથી પેટમાં કબજિયાત થાય છે, જેનાથી પિમ્પલ્સ થાય છે.
૩. ખરાબ ખોરાક
નબળા આહાર પણ ખીલ થવાના મુખ્ય કારણોમાંનું એક છે. ક્યારેક ચામડીના રોગોમાં અસંતુલિત ખોરાક અને જંક ફૂડ લેવાનું સૌથી મોટું કારણ બની જાય છે.
૪. તણાવ
તણાવને કારણે ઘણા પ્રકારના હોર્મોન્સ લીક થવા લાગે છે, જેના કારણે સેબેસીયસ ગ્રંથીઓમાંથી વધારાનું તેલ નીકળવા લાગે છે.
