વિશ્વ વિખ્યાત બાબા અમરનાથ મંદિર નો ઇતિહાસ અને મહિમા

વિશ્વ વિખ્યાત બાબા અમરનાથ મંદિર નો ઇતિહાસ અને મહિમા

પુરાણો અનુસાર, કાશીમાં દર્શન કરતાં 10 ગણું, પ્રયાગ કરતાં 100 ગણું અને નૈમિષારણ્ય કરતાં 1000 ગણું પુણ્ય આપનારા શ્રી બાબા અમરનાથના દર્શન છે. તેનું સૌથી નજીકનું રેલ્વે સ્ટેશન જમ્મુ તાવી છે. અમરનાથ ગુફા, મહામાયા શક્તિપીઠનું નિવાસસ્થાન, 51 શક્તિપીઠોમાંનું એક છે. સમગ્ર ભારતમાં સતી માતા ના અંગો વિખરાયા હતા અને અમરનાથ માં તેમનું કંઠ રહેલું છે. આવો વાંચીએ આ વિશ્વ વિખ્યાત બાબા અમરનાથ મંદિર નો ઇતિહાસ અને મહિમા. બોલો બાબા અમરનાથ કી જય!

ગુફાની મુલાકાત લેવાનું મહત્વ

👉આ ગુફાનું મહત્વ માત્ર એટલા માટે નથી કે અહીં બરફનું શિવલિંગ બનાવવામાં આવ્યું છે. આ ગુફાનું મહત્વ એટલા માટે પણ છે કારણ કે આ ગુફામાં ભગવાન શિવે તેમની પત્ની દેવી પાર્વતીને અમરત્વનો મંત્ર સંભળાવ્યો હતો અને તેમણે અહીં વર્ષો સુધી તપસ્યા કરી હતી, તેથી તે શિવનું મુખ્ય અને પવિત્ર સ્થાન છે.

👉 શિવલિંગ બને તે સમજી શકાય, પરંતુ આ પવિત્ર ગુફામાં બરફના શિવલિંગની સાથે ગણેશ પીઠ અને પાર્વતી પીઠ પણ કુદરતી રીતે બરફમાંથી બનાવવામાં આવી છે.

👉 અહીં માતા સતીના અંગો અને આભૂષણોની પૂજા કરવામાં આવે છે.

બિલી પત્રનું મહત્વ : હર હર મહાદેવ

અમરનાથ નામ કેવી રીતે પડ્યું?

👉 ભગવાન શંકરે આ પવિત્ર ગુફામાં ભગવતી પાર્વતીને મોક્ષનો માર્ગ બતાવ્યો હતો. આ ફિલસૂફી ‘અમરકથા’ તરીકે ઓળખાય છે, તેથી આ સ્થળનું નામ ‘અમરનાથ’ પડ્યું છે. આ વાર્તા ભગવતી પાર્વતી અને ભગવાન શંકર વચ્ચેનો સંવાદ છે.

👉હિન્દુ પરંપરા માને છે કે ભરવાડ બુટા મલિકે આ પવિત્ર ગુફાની શોધ કરી હતી. દંતકથા અનુસાર, ભરવાડ એકવાર એક સંતને મળ્યો જેણે તેને કોલસાથી ભરેલી થેલી આપી. જ્યારે તેણે ઘરે આવીને તેને ખોલી તો કોલસાની થેલી સોનાના સિક્કાથી ભરેલી કોથળીમાં બદલાયેલી જોઈને તે ચોંકી ગયો હતો. આ સંત બાબા અમરનાથ જ હતા.

👉ભગવાન શિવ દ્વારા અહીં અમરત્વનું રહસ્ય જણાવવામાં આવ્યું હોવાથી આ ગુફાને અમરનાથ કહેવામાં આવે છે. શિવ અનુયાયીઓ સાચા હૃદય અને લાગણી સાથે અમરનાથ યાત્રા કરે છે અને ભગવાન શિવને સારા જીવન, આરોગ્ય, સમૃદ્ધિ અને પાપશુદ્ધિ ની પ્રાર્થના કરે છે.

બાબા અમરનાથ ની કથા

👉 સતીએ હિમાલય રાજમાં પાર્વતી તરીકે બીજો જન્મ લીધો હતો. પહેલા જન્મમાં તે દક્ષની પુત્રી હતી અને બીજા જન્મમાં તે દુર્ગા બની હતી. એકવાર પાર્વતીજીએ શંકરજીને પૂછ્યું, ‘મને આશ્ચર્ય થાય છે કે તમારા ગળામાં નરમુંડ ની માળા કેમ છે?’

👉 ભગવાન શંકરે કહ્યું, ‘પાર્વતી! તમે જેટલા જન્મ લીધાં છે તેટલા જ માથા મેં ગળા માં પહેર્યાં છે.’

👉 પાર્વતીએ કહ્યું, ‘મારું શરીર નાશવંત છે, મૃત્યુ પ્રાપ્ત થશે, પણ તમે અમર છો, તેનું કારણ જણાવવાનો પ્રયાસ કરો. મારે પણ અમર થવું છે.’ ભગવાન શંકરે કહ્યું, ‘આ બધું અમરકથાને કારણે છે…’

👉 આ સાંભળીને પાર્વતીજીએ શિવજીને કથા સંભળાવવા વિનંતી કરી. ભગવાન શંકરે ઘણા વર્ષો સુધી તેને ટાળવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ જ્યારે પાર્વતીજીની જિજ્ઞાસા વધી, ત્યારે તેમને લાગ્યું કે હવે વાર્તા કહેવી જોઈએ.

👉 હવે પ્રશ્ન એ હતો કે અમર કથા કહેતી વખતે આ કથા અન્ય કોઈ પ્રાણીએ સાંભળવી ન જોઈએ, તેથી જ ભગવાન શંકર પાંચ તત્વો (પૃથ્વી, જળ, વાયુ, આકાશ અને અગ્નિ) છોડીને અમર કથાનું વર્ણન કરવા માટે આ પર્વતમાળાઓ પર પહોંચીને અમરનાથ ગુફા માં ભગવતી પાર્વતીજી પાસે ગયા.

👉અમરનાથ ગુફાના માર્ગ પર, તેઓ પ્રથમ પહેલગામ પહોંચ્યા, જ્યાં તેમણે તેમના નંદી (બળદ)નો ત્યાગ કર્યો. ત્યારબાદ ચંદનવાડી ખાતે તેમણે ચંદ્રને પોતાની જટા (વાળ)માંથી મુક્ત કર્યો. શેષનાગ નામના સરોવર પર પહોંચીને તેમણે પોતાના ગળામાંથી સાપ પણ કાઢી નાખ્યા. તેમણે પોતાના પ્રિય પુત્ર ગણેશને પણ મહાગુણ પર્વત પર છોડી દેવાનો નિર્ણય કર્યો. પંચતર્ણી પહોંચ્યા પછી શિવજીએ પાંચ તત્વોનો ત્યાગ કર્યો. બધું છોડીને, અંતે ભગવાન શિવ આ અમરનાથ ગુફામાં પ્રવેશ્યા અને પાર્વતીજીને અમર કથા કહેવા લાગ્યા.

અમરનાથ મંદિર નો ઇતિહાસ અને શુકદેવ

👉 જ્યારે ભગવાન શંકર આ અમૃત જ્ઞાન ભગવતી પાર્વતીને સંભળાવી રહ્યા હતા, ત્યારે શુકનું બાળક (લીલા ગળાવાળો પોપટ) પણ આ જ્ઞાન સાંભળી રહ્યો હતો. કથા સાંભળતા સાંભળતા પાર્વતીજી સૂઈ ગયા અને તેમની જગ્યાએ આ પોપટ હુંકારો ભરવા લાગ્યો.

👉 જ્યારે ભગવાન શિવને આ વાતની જાણ થઈ ત્યારે તેઓ શુકને મારવા દોડ્યા અને તેમની પાછળ ત્રિશુલ છોડી દીધું. શુક ​​પોતાનો જીવ બચાવવા ત્રણે લોકમાં દોડતો રહ્યો. દોડતા દોડતા તે વ્યાસજીના સંન્યાસમાં આવ્યા અને સૂક્ષ્મ રૂપ કરીને પત્ની વાટિકાના મુખમાં પ્રવેશ કર્યો, તે તેના ગર્ભમાં જ રહી ગયો.

👉 કહેવાય છે કે તે 12 વર્ષ સુધી ગર્ભમાંથી બહાર આવ્યો ન હતો. જ્યારે ભગવાન કૃષ્ણ સ્વયં આવ્યા અને તેમને ખાતરી આપી કે જ્યારે તેઓ બહાર આવશે ત્યારે તેમને માયાની અસર થશે નહીં, ત્યારે જ તેઓ ગર્ભમાંથી બહાર આવ્યા અને વ્યાસજીના પુત્ર કહેવાયા.

પવિત્ર યુગલ કબૂતર

👉શ્રી અમરનાથની યાત્રા સાથે કબૂતરોની વાર્તા પણ જોડાયેલી છે. જ્યારે ભગવાન શિવ અમરત્વ વિશેના ઉપદેશો આપી રહ્યા હતા, ત્યારે કબૂતરોની જોડી ગુફામાં સમાગમ કરી રહી હતી અને તેઓએ ઉપદેશો સાંભળ્યા અને અમરત્વ પ્રાપ્ત કર્યું. એવું કહેવાય છે કે ગુફામાં બે કબૂતર હંમેશા હાજર હોય છે. તેથી અમરનાથ યાત્રા દરમિયાન ગુફામાં સફેદ કબૂતરોની જોડી જોવી ખૂબ જ શુભ અને પુણ્યશાળી માનવામાં આવે છે.

👉એક દંતકથા અનુસાર એક વખત મહાદેવ સાંજના સમયે નૃત્ય કરી રહ્યા હતા. ભગવાન શિવના ગણે એકબીજાની ઈર્ષ્યાના કારણે ‘કુરુ-કુરુ’ શબ્દનો જાપ શરૂ કર્યો.મહાદેવે તેમને શ્રાપ આપ્યો કે તમે આ ‘કુરુ-કુરુ’ શબ્દ લાંબા સમય સુધી બોલતા રહો. તે પછી, તે રુદ્ર જેવા ગણ તે જ સમયે કબૂતરો બની ગયા અને ત્યાં તેઓનું કાયમી નિવાસસ્થાન બની ગયું.

👉 એવું માનવામાં આવે છે કે યાત્રા દરમિયાન પવિત્ર અમરનાથ ગુફામાં પણ આ બે કબૂતર જોવા મળે છે. નવાઈની વાત એ છે કે જ્યાં ઓક્સિજનનું પ્રમાણ નહિવત છે અને જ્યાં દૂર-દૂર સુધી ખાવા-પીવાની કોઈ સાધન નથી, ત્યાં આ કબૂતરો કેવી રીતે રહેતા હશે? અહીં કબૂતરો જોવું એ શિવ અને પાર્વતીનું દર્શન માનવામાં આવે છે.

વધુ જાણકારી માટે અહીં ક્લિક કરો.