પરવળ ખાવાના ફાયદા જાણશો તો નિયમિતપણે ખાશો

પરવળ ખાવાના ફાયદા જાણશો તો નિયમિતપણે ખાશો

શાકભાજી પરવળ, જે વર્ષના થોડા મહિનામાં જ દેખાય છે, તે તમામ શાકભાજીમાં શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. આયુર્વેદમાં માત્ર પરવળને જ બાર મહિનાના આહાર તરીકે સ્વીકારવામાં આવ્યો છે કારણ કે તે હળવો, પાચક, ગરમ, સ્વાદિષ્ટ, હ્રદયને સ્વસ્થ, વીર્ય વધારનાર, વાયુ વધારનાર, વાયુ વધારનાર, પૌષ્ટિક, વિકૃત કફ અને ત્રિદોષને દૂર કરનાર છે. તે શરદી, ઉધરસ, તાવ, કૃમિ, લોહીની ખામી, જૂનો તાવ, પિત્તનો તાવ અને એનિમિયા મટાડે છે.

પરવળ ના લક્ષણો

પરવળ બે પ્રકારના હોય છે – મીઠી અને કડવી. મીઠી, કોમળ બીજ અને સફેદ માંસવાળા પરવળ હંમેશા શાકભાજી માટે વપરાય છે. પરવળ જે ઉપરથી પીળો અને સખત થઈ જાય તે સારું માનવામાં આવતું નથી. કડવા પરવળનો ઉપયોગ માત્ર દવા તરીકે થાય છે. કડવો પેરાબોલા હળવો, ખરબચડો, ગરમ વીર્ય, સ્વાદિષ્ટ, ભૂખ લગાડનાર, પાચક, ટ્રિકસપીડ, ટ્રાઇટોક્સિક, કોલેરેટીક, એન્ટીકોનવલ્સન્ટ, રક્ત શુદ્ધિકરણ, પીડાનાશક, ઘા મટાડનાર, મંદાગ્નિ, ઓડકાર, યકૃત સંબંધી વિકાર, શૂલ, પાઈલ્સ, કૃમિ, રક્તપિત્ત, કફ, ઘા મટાડનાર. , રક્તપિત્ત, પિત્ત તાવ, ક્રોનિક તાવ અને કમજોર.

દવા-ઉપયોગ

~ કફની વૃદ્ધિઃ પરવળના 6 ગ્રામ પાન અને 3 ગ્રામ સૂકા આદુનો ઉકાળો મધમાં ભેળવીને સવાર-સાંજ પીવાથી કફ સરળતાથી દૂર થાય છે.

~ હૃદયરોગ, શરીરની પુષ્ટિઃ ઘી કે તેલમાં બનાવેલ પરવલનું શાક દરરોજ ખાવાથી હૃદયરોગમાં ફાયદો થાય છે, વીર્ય વધે છે અને વજન વધે છે.

~ રક્ત સંબંધી વિકાર: તેના દર્દીએ દરરોજ ધાણા, જીરું, કાળા મરી અને હળદર ઉમેરીને ઘીમાં બનાવેલ પરવળની શાકનું સેવન કરવું જોઈએ.

~ ઝેર નિષ્કર્ષણ: કડવા પરવળના પાનનો ઉકાળો અથવા પરવલના ટુકડા દર્દીને વારંવાર આપવાથી તેના શરીરમાં રહેલું ઝેર ઉલટી દ્વારા બહાર નીકળી જાય છે.

~ પેટના રોગો, દાઝવું, તાવઃ પરવળના પાન, લીમડાની છાલ, ગુડુચ અને કુટકીને સરખા ભાગે લઈ તેનો ઉકાળો બનાવો. આ ઉકાળો પિત્ત-કફના મુખ્ય એસિડોસિસ, શૂલ, મૂંઝવણ, મંદાગ્નિ, પિરેક્સિયા, બળતરા, તાવ અને ઉલ્ટીમાં લાભદાયક છે.

પરવળ ખાવામાં સાવધાની

પરવળનું વધુ પડતું સેવન ગરમ સ્વાદ ધરાવતા લોકો માટે નુકસાનકારક છે. જો તેના સેવનથી કોઈ તકલીફ થતી હોય તો સૂકા ધાણા અથવા ધાણા જીરાના પાવડરને ઘી-મિશ્રીમાં ભેળવીને ચાટવું અથવા લીલા ધાણાનો રસ પીવો.

વિશેષ: તાવ, શીતળા (શરદી), મેલેરિયા, દુષ્ટ અલ્સર, રક્તપિત્ત, સિફિલિસ જેવા રોગોમાં કડવા પરવળના પાનનો ઉકાળો અથવા તેના મૂળનું ચૂર્ણ મીઠા પરવલ કરતાં વધુ ફાયદાકારક છે.

Also read : પ્રાચીન ભારત ના વેદપુરાણનું ગૂઢ જ્ઞાન : તંદુરસ્તીના ૨૨ સૂત્રો